19 de outubro- Día internacional do cancro de mama!

 >Qué é o cancro de mama?<

O cancro de mama é un tipo de cancro que se forma nas células das mamas, é unha enfermidade na cal as células da mama multiplícanse sen control. Existen distintos tipos de cancro de mama. O tipo de cancro de mama depende de que células da mama vólvense  cancerosas.

Anatomía dunha mama

Despois do cancro de pel, o cancro de mama é o tipo máis común diagnosticado en mulleres en Estados Unidos. O cancro de mama pódese producir tanto en homes como en mulleres; con todo, é moito máis común nas mulleres.

Nos últimos anos houbo novos avances no diagnóstico e tratamento do cancro de mama. As taxas de supervivencia do cancro de mama aumentaron, e o número de mortes asociadas con esta enfermidade está a diminuír constantemente.

>Cómo se crea o cancro de mama?<

O cancro de mama pode comezar en distintas partes da mama. As mamas constan de tres partes principais:  lobulillos, condutos e tecido  conectivo. Os  lobulillos son as  glándulas que producen leite. Os condutos son os tubos que transportan o leite á mamila. O tecido  conectivo (formado por tecido  fibroso e  adiposo) rodea e sostén todas as partes da mama. A maioría dos cancros de mama comezan nos condutos ou nos  lobulillos.

Este pode diseminarse fóra da mama a través dos vasos sanguíneos e os vasos  linfáticos. Cando o cancro de mama se  disemina a outras partes do corpo, dise que fixo metástase.

>Tipos comúns de cancro de mama<

Os tipos máis comúns de cancro de mama son:

Carcinoma  ductal  infiltrante= As células  cancerosas multiplícanse fóra dos condutos e invaden outras partes do tecido  mamario. Estas células  cancerosas invasoras tamén poden  diseminarse, ou formar metástases, noutras partes do corpo.

Carcinoma  lobulillar  infiltrante= As células  cancerosas se  diseminan dos  lobulillos aos tecidos  mamarios próximos. Estas células  cancerosas invasoras tamén poden  diseminarse a outras partes do corpo.

Agora, déixovos cun vídeo explicativo sobre o cancro de mama, acompañado dunha ligazón para saber moita máis información. Esperamos que vos guste!

 Pulsa aquí para máis info.  

Acordaste do nome dos monosacáridos?

 En bioloxía de segundo de bachiller estamos repasando os azúcares. E comezamos polos monosacáridos xa que son os máis sinxelos. Por se non vós acordades, os monosacáridos estan compostos por un grupo funcional, o grupo carbonilo e logo dependendo dos seus carbonos poden ser triosas, pentosas, hexosas,... As triosas son aldosa e cetosa pero... como se chaman as pentosas e as hexosas? Acordaste? Comprobémolo, intenta atopar nesta sopa de letras o nome de dúas pentosas e tres hexosas!

Esta é unha actividade moi moi sinxela e faise moi rápido. Este temario é de repaso así que os de segundo de bachillerato xa estudamos esto en primeiro, O que quere dicir que os alumnos de primeiro tamén poden usar este entretido educaplay para repasar os contidos da súa matria de bioloxía. Como di a nos profesora, non hai excusas! 

Intenta esta actividade e comenta que tal che saliu, en canto tempo a fixeche e que che  pareceu. Se non lembras o nome destos monosacáridos recomendoche que agarres os apuntes e comeces estudar! E sen excusas!

 

PREMIO NOBEL DE QUÍMICA 2020!

 Este ano, o Premio Nobel de Química foi para as científicas Emmanuelle Charpentier e Jennifer A. Doudna polo desenvolvemento  dun método para a edición do xenoma e pola investigación na técnica CRISPR/Cas9.

A microbióloga Emmanuelle Charpentier (Francia) é a directora da Unidade Max Planck para la Ciencia de Patógenos (Alemania). A química Jennifer A. Doudna (Estados Unidos) exerce como profesora na Universidade de California en Berkeley, e ademais segue investigando no Instituto Médico Howard Hughes, os dous en Estados Unidos.

Esta técnica revolucionaria permite cortar e pegar o ADN e editar calquera forma de vida de xeito sinxelo, rápido e eficaz. Entre o seu potencial encóntrase o de mellorar cultivos e mesmo resucitar especies. Pero o que é máis emocionante, é que esta tecnoloxía contribúe ao desenvolvemento de novas terapias contra o cancro e pode facer realidade o soño de curar enfermidades hereditarias, explican desde a Real Academia das Ciencias sueca.

O descubrimento das "tesoiras xenéticas" provén do estudo dos sistemas inmunes de bacterias e outros microorganismos. Pioneiro neste traballo foi Francis Mojica (científico español) o cal, leva varios anos como candidato ao Nobel de Química pero que este ano quedou fóra.

Ademais, o traballo das científicas recibiu numerosos galardóns, incluído o Premio Princesa de Asturias de Investigación Científica e Técnica outorgado en 2015. Dous anos despois compartirían o Premio Fundación BBVA Fronteiras do Coñecemento co propio Mojica, recoñecéndose así o traballo dos tres investigadores na técnica que hoxe recibe o Nobel. Nesta entrega de premios, Doudna declarou que comezou a traballar na área de CRISPR tras ler un artigo do científico español.

O

En conclusión, as "tesoiras xenéticas" son un gran avance no ámbito sanitario e ademais, teñen numerosas aplicacións. Son o futuro da medicina!

Emmanuelle Charpentier e Jennifer A. Doudna - Niklas Elmehed

          

1 minuto de ciencia: Margarita Salas.

Deixovos este pequeno video dun minuto sobre a científica española Margarita Salas celebre científica española, discípula de Nobel español Severo Ochoa.

Diagramas de Forrester

Os diagramas de Forrester tamén son coñecidos como diagramas de relacións causais. Pero, para que serven?

Neste tipo de diagramas se representan diversas variables dun sistema que teñen unha relación causa-efecto. Dita relación causal simbolízase con frechas de tal maneira que a causa precede ao efecto. Ademais, indícase se a relación entre as variables é directa mediante o signo +, ou inversa mediante o signo -.

Aquí tedes un exemplo dun diagrama de Forrester. Subide o volumen para escoitar a súa explicación!
 

O lago rosa Kobeytuz

A 160  quilómetros da capital de Casaquistán  atopase unha   inhóspita paisaxe, o lago   Kobeytuz, característico polas súas augas de cor rosa. O lugar chama moito a atención dos turistas, que  acoden provocando diariamente grandes  aglomeracións. Por esta  mesma razón, o país aspira a que este lago reciba o tratamento de lugar sacro, para  garantir así que o fluxo de persoas non sexa  prexudicial para unha das súas grandes xoias.

Pero por que a súa cor é rosado? Practicamente todos os lagos de cor rosa teñen unha característica común: a alta salinidade. Entón, é o sal o que lles confire esa cor? En realidade, o que fai que un lago vólvase rosa son os habitantes do lago: algas, bacterias e pequenos crustáceos. Pero o sal é un compoñente moi importante. Non todos os seres vivos son capaces de vivir con tamaña concentración de sal. Isto crea un espazo especialmente acondicionado para certas especies, exclusivamente. Sin embargo, neste caso, a mais destacada e unha alga característica denominada como dunaliela salina, alga halófica que produce o beta-caroteno, o pigmento responsable de dar a cor ao lago. Ao final, nun ambiente tan específico, estes seres vivos reprodúcense sen mesura nin control, o que provoca unha explosión de cor debida á cantidade deles. Como dato curioso, os flamencos que viven nestes lagos adquiren a súa cor rosa por consumir estes microorganismos e crustáceos destes lagos, polo que podemos dicir <es o que comes>. 

Repasa os teus coñecementos sobre a agua xogando!

Como sabemos a auga é dunha importancia vital para o ser humano, así como para o resto de animais e seres vivos que nos acompañan no planeta Terra... É por isto que debemos coñecer ben as súas propiedades e características. Repásalas xogando con este divertido test!